Μουσικοί Οικολόγοι
Στα πλαίσια του προγράμματος Ακουστικής Οικολογίας στο μάθημα της Μουσικής που πραγματοποιήθηκε στο σχολείο μας, οι μαθητές μπήκαν σε ρόλους Μουσικών Επιστημόνων. Ερεύνησαν, ακροάστηκαν και αφουγκράστηκαν, έμαθαν νέες έννοιες, τις βίωσαν, τις αφομοίωσαν, προβληματίστηκαν και στο τέλος δημιούργησαν! Ήρθαν σε επαφή με τη φύση και το ακουστικό τους περιβάλλον αποκτώντας νέα οπτική στα περιβαλλοντικά προβλήματα που σχετίζονται με την ηχορύπανση και βρίσκουν λύσεις, οραματιζόμενα έναν καλύτερο και υγιές περιβάλλον. Το πρόγραμμα διήρκησε περίπου 4 μήνες, και έγινε με την συνεργασία των παιδιών της Ε' τάξης του 7ου και 8ου Δ.Σ. Θήβας καθώς συστεγάζονται.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ: ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ
Ξεκλειδώνουμε τις πόρτες του περιβαλλοντικού γραμματισμού: Τα παιδιά στην αρχή του προγράμματος γνώρισαν τις λέξεις κλειδιά με τις οποίες θα ερχόμασταν σε επαφή στην συνέχεια.
Ακουστική Οικολογία, Ηχοτοπίο, Ηχορύπανση, Ενεργητική ακρόαση, 15ος Στόχος Βιώσιμης Ανάπτυξης
1η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ: ΗΧΗΤΙΚΟΣ ΠΕΡΙΠΑΤΟΣ
Πραγματοποιούμε έναν περίπατο στις αυλές του σχολείου και καταγράφουμε τους ήχους που ακούμε σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο.
Επιστρέφουμε στην τάξη και κάνουμε μία συγκεντρωτική καταγραφή των στοιχείων που συλλέχθηκαν από όλα τα παιδιά.
Συζητάμε περί των ήχων που παρατήρησαν αλλά και των πηγών από όπου προήλθαν.
Με αφορμή τον ηχητικό μας περίπατο συζητάμε την έννοια του ηχοτοπίου.
Τα παιδιά καταλήγουν στην αναγνώριση της ηχορύπανσης και της επίδρασής της στο φυσικό τοπίο.
2η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ: ΑΦΙΣΕΣ ΗΧΟΤΟΠΙΩΝ
Μετά την καταγραφή των ήχων στις αυλές του σχολείου, τα παιδιά δημιούργησαν τις δικές τους αφίσες ηχοτοπίων. Χωριζόμενοι σε ομάδες, διάλεξαν το ηχοτοπίο που θα ήθελαν να αποδώσουν εικαστικά.
Ζωγράφισαν τις ηχογόνες πηγές της κάθε αυλής τη χρονική στιγμή που πραγματοποιήθηκε ο ηχητικός περίπατος δημιουργώντας με αυτόν τον τρόπο την εικαστική απεικόνιση των ήχων.
3η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ: ΑΝΑΚΥΚΛΩΝΩ... ΜΟΥΣΙΚΑ
Στο πλαίσια του προγράμματος, τα παιδιά σύλλεξαν ανακυκλώσιμα και φυσικά υλικά και στην συνέχεια κατασκεύασαν αυτοσχέδια μουσικά όργανα.
Τύμπανα με κουτιά, μαράκες από μπουκάλια και ρολά, μπουκάλια με τον ήχο της βροχής ήταν μερικά από τα αυτοσχέδια μουσικά όργανα που κατασκευάστηκαν και καλωπίστηκαν εικαστικά.
Τα παιδιά, μάζεψαν από την αυλή του σχολείου όλα τα φυσικά υλικά που χρειάστηκαν στην δημιουργία των αυτοσχέδιων οργάνων των οποίων ο ήχος του παρέπεμπε σε φυσικά φαινόμενα όπως το μπουκάλι της βροχής.
4η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ: ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΕΣ ΜΕ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΙΜΑ ΥΛΙΚΑ
Στην συνέχεια, οι μαθητές με την συνοδεία των μουσικών τους οργάνων, δημιούργησαν μουσικές συνθέσεις με ανακυκλώσιμα υλικά καθώς και με φυσικά υλικά που σύλλεξαν από την αυλή του σχολείου μέσω των οποίων περιγράφονται ακουστικά τα ηχοτοπία που διάλεξαν. Αξίζει να αναφερθεί η ευαισθητοποίηση των παιδιών ως προς την ηχορύπανση και με τον τρόπο που αποτυπώθηκε στις μουσικές τους συνθέσεις.
5η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ: ΗΧΗΤΙΚΕΣ ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΣΥΝΘΕΣΕΙΣ
Τα παιδιά δημιούργησαν με την χρήση των διαδραστικών πινάκων του σχολείου, τις δικές τους συνθέσεις ηχοτοπίων. Ήταν η συνέχεια της εργασίας των αυτοσχέδιων μουσικών οργάνων με ανακυκλώσιμα και φυσικά υλικά. Τα παιδιά χρησιμοποίησαν την online εφαρμογή noises.online για να συνθέσουν τα δικά τους προτεινόμενα ηχοτοπία. Στις ψηφιακές τους συνθέσεις, τις οποίες περιέγραψαν και λεκτικά με την δημιουργία μικρών παραγράφων, χρησιμοποιήθηκαν φυσικοί ήχοι (ήχοι του δάσους, της θάλασσας, καιρικών φαινομένων) αλλά και τεχνητοί ήχοι που έπαιξαν το ρόλο της ηχορύπανσης.
6η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ: ΜΕΤΡΑΜΕ ΤΑ DECIBEL ΤΩΝ ΑΥΛΩΝ
Τα παιδιά, έκαναν μετρήσεις των decibel σε διάφορα σημεία της αυλής (πχ. στην αυλή μπροστά στον δρόμο, κοντά σε τάξεις που κάνουν μάθημα, σε απομονωμένη αυλή δίπλα στην φύση). Οι μετρήσεις έγιναν με την εφαρμογή “Ηχόμετρο” για μερικά λεπτά ενώ στο τέλος καταγραφόταν ο μέσος όρος της συγκεκριμένης περιοχής.
7η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ: ΤΟ ΝΤΕΣΙΜΠΕΛΟΜΕΤΡΟ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΜΑΣ
Στην συνέχεια, αφού έγινε η καταγραφή των Decibel των περιοχών του σχολείου, τα παιδιά δημιούργησαν το ντεσιμπελόμετρο του σχολείου. Σύμφωνα με τα ευρήματα των καταγραφών τους, τοποθέτησαν τα αύξοντα Decibel στην δεξιά μεριά του χρωματικού φάσματος, ενώ στην αριστερή ζωγράφησαν εικόνες με την αντίστοιχη λέξη .
8η ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ: ΒΕΛΤΙΩΝΟΥΜΕ ΤΟ ΗΧΗΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ ΜΑΣ
Τέλος, τα παιδιά θέλησαν να προτείνουν τρόπους για την αντιμετώπιση της ηχορύπανσης σε ένα γενικότερο πλαίσιο. Ευαισθητοποιημένα και συνειδητοποιημένα για τα ηχοτοπία και την μόλυνσή τους, ξεκινώντας από το σχολικό πλαίσιο, οι προτάσεις τους περιλάμβαναν τα ηχοτοπία των δασών γνωρίζοντας την πολυτιμότητά τους, τα ηχοτοπία των πόλεων και την επίδραση των θορύβων στην καθημερινότητα και την υγεία μας, την ηχορύπανση των εργοστασίων και των ανεμογεννήτριων.
Τα παιδιά βίωσαν, εξερεύνησαν, ακροάστηκαν το ηχητικό τους περιβάλλον, ευαισθητοποιήθηκαν και προβληματίστηκαν. Ανέπτυξαν μία νέα οπτική για την οικολογία και την βιωσιμότητα, σχετιζόμενη με το ηχητικό τους περιβάλλον. Διερεύνησαν την περιβαλλοντική επίδραση των ήχων στους οργανισμούς των οικοσυστημάτων και διαπίστωσαν το πρόβλημα της ηχορύπανσης μέσω των μελετών και των καταγραφών που τα ίδια υλοποίησαν. Τέλος, μέσω της Ακουστικής Οικολογίας, τομέα της Μουσικής Επιστήμης, εκφράστηκαν δημιουργικά, γεφυρώνοντας με αυτόν τον τρόπο έννοιες όπως Μουσική, Οικολογία, Εκπαίδευση, Δημιουργικότητα.
Βασικές έννοιες για να δημιουργήσουμε με τα παιδιά του σήμερα τον καλύτερο κόσμο του αύριο!
Υπεύθυνη προγράμματος: Σοφία Ελευθερίου