Επίσκεψη στο παλιό τσαγκαράδικο

@@ Στα μυστικά της τέχνης των τσαγκάρηδων μυήθηκαν τις προάλλες οι μαθητές της Γ΄ τάξης. Επισκεφθήκαμε το μικρό μαγαζάκι του 82χρονου Δημήτρη Μαντζουράνη, που μίλησε στα παιδιά για τα χρόνια που τα παπούτσια ήταν χειροποίητα κι ο ίδιος μάθαινε την τέχνη του τσαγκάρη. Είπε πολλά και τα παιδιά κρεμόντουσαν  από τα  χείλη του. Να τι καταγράψαμε …

@@ Το τσαγκαράδικο, ο χώρος όπου ήταν στημένος ο πάγκος του με όλα τα σύνεργα, ήταν ανοιχτό απ’ το πρωί μέχρι αργά το βράδυ. Στον πάγκο βρίσκονταν, βελόνες, σακοράφες, σουβλιά, σφυράκια, λίμες, τανάλιες καλαπόδια, που έβαζε μέσα στο παπούτσι.

@@ Η κατασκευή  ήταν χειροποίητη. Δεν υπήρχαν τότε κόλλες και μηχανές. Τα παπούτσια ήταν ραφτά και καρφωτά. Τα δέρματα ήταν δύο ειδών, τα ψιλά που τα χρησιμοποιούσε για το πάνω μέρος του παπουτσιού και τα χοντρά, με τα οποία έφτιανε το κάτω μέρος, τις σόλες δηλαδή.

@@ Τα τσιράκια όπως εγώ, δεν πληρωνόμαστε μέχρι να μάθουμε την τέχνη. Αν όμως ήμασταν το αφεντικό μας έδινε και κάναμε μπαλώματα και βγάζαμε χαρτζιλίκι. Εγώ θυμάμαι μάζευα τότε 4-5 δραχμές και τις έδινα στην μητέρα μου για να πάρουμε ψωμί να φάμε.

@@ Όταν ερχόταν ο πελάτης για να παραγγείλει ένα ζευγάρι παπούτσια, τον έβαζε ο τσαγκάρης να πατήσει πάνω σ’ ένα χοντρό πετσί και με ένα μολύβι, που το σάλιωνε προηγουμένως ζωγράφιζε την πατούσα του.

@@Οι γυναίκες δεν έβγαιναν από το σπίτι. Αν χρειαζόντουσαν παπούτσια μας ειδοποιούσε ο πατέρα τους, ο σύζυγος, ή ο αδελφός και πηγαίναμε και τους παίρναμε μέτρα.

@@ Στα παιδιά πάντα τα παπούτσια τα κάναμε 1-2 νούμερα μεγαλύτερα, ώστε να τα φορούν και  όταν μεγάλωνε το πόδι τους. Μέχρι τότε βάζανε μέσα εφημερίδες.

@@  Τα Χριστούγεννα αν μια οικογένεια είχε τέσσερα παιδιά, τα έβαζε ο μεγαλύτερος, πήγαινε στην εκκλησία να μεταλάβει και ύστερα επέστρεφε σπίτι για να τα βάλει ο επόμενος να πάει. Αυτό συνεχιζόταν και με τους τέσσερις. Μιλάμε για μεγάλη φτώχια.

@@ Τα παπούτσια ήταν ακριβή υπόθεση. Εμείς τα παιδιά φοράγαμε τσόκαρα στο σχολείο. Και μάλιστα από τα πιο φτηνά. Με λάστιχο αυτοκινήτου πάνω από το πέλμα.

@@ Στα ανδρικά τα παπούτσια βάζαμε  κάτω από το τακούνι πέταλο για να μη φθείρεται και κάτω από τη σόλα χοντρά καρφιά. Όταν περπάταγε κάποιος αντιλαλούσε όλη η γειτονιά.