# Ανοίγοντας χάχλες τραχανά στη Θερμή

@ Ο τραχανάς συγκαταλέγεται στα παραδοσιακά προϊόντα διατροφής σε όλη σχεδόν την Ελλάδα. Κι αυτό γιατί ήταν πολύ εύκολο να συντηρηθεί μέχρι και 17 μήνες, την εποχή που δεν υπήρχαν τα ψυγεία, ενώ ήταν η πιο εύκολα μεταφερόμενη ξηρά τροφή στην εξοχή ή στη δουλειά.
…………………………………………………..
@ Έτσι στα τέλη Ιουλίου σε όλα τα χωριά της Λέσβου παρασκεύαζαν τραχανά για τις ανάγκες του χειμώνα. Τα χειμωνιάτικα βράδια σε κάθε σπίτι της Λέσβου κυριαρχούσε ένα ζεστό πιάτο τραχανόσουπα. Επίσης τα βράδια τρώγονταν ψημένες χάχλες τραχανά στο σαν αφράτο παξιμάδι.
………………………………………………………………
@ Τις χάχλες τραχανά (γεμιστές με ντομάτα και φέτα)τις βάλαμε από το 2018 στο διαστροφικό πρόγραμμα του σχολείου και τις δοκίμασαν οι μαθητές μας. Σήμερα παρουσιάζουμε τον τραχανά που έφτιαξε πριν λίγες μέρες (για το χειμώνα που έρχεται) η καθαρίστριά του σχολείου κ. Ζίνα. Τη βοήθησαν στα ανακάτεμα δύο εγγόνια της που είναι μαθητές μας.
………………………………………………………………
@ Η λέξη " Τραχανάς" προέρχεται από το τουρκικό tarhana, παρασκεύασμα από ξυνόγαλα και αλεύρι, και "χάχλα" από το τουρκικό kakla , ξηραίνω στον ήλιο και στον αέρα.

Η (ι) τραχανός
……………………………………………………………………………………..
@ Κάθε χρόνο, όταν άρχιζαν να «στερεύουν» τα πρόβατα και  να λιγοστεύει το γάλα τους, το μάζευαν σιγά-σιγά, σε πήλινο κιούπι. Πρώτα έβαζαν μέσα και μια χούφτα αλάτι για να πάρει το γάλα την αρμύρα που έπρεπε. Μόλις μαζευόταν το τραχανόγαλο, έμπαινε στη φωτιά, μέσα σε  καζάνι και έβραζε με τις ώρες πάνω στην πραστιά.
…………………………………………………………………………………
@ Ύστερα έριχναν μέσα το κουρκούτι και σιγά-σιγά ανακάτωναν το μίγμα, μέχρι να απορροφήσει το γάλα όλο το αλεύρι και να γίνει μια αρκετά σφιχτή μάζα. Αφού τέλειωνε το «ζύμωμα» σχεδίαζαν  έναν σταυρό,   και  σκέπαζαν τη ζύμη με καθαρές πετσέτες για να ξεκουραστεί όλη τη νύχτα και να δέσουν τα υλικά μεταξύ τους.  
………………………………………………………………………………..
@ Η διαδικασία συνεχιζόταν την άλλη μέρα το πρωί. Μόλις χάραζε η νοικοκυρά έβγαζε τη ζύμη από το καζάνι και τη μετέφερε στην ταράτσα, όπου θα το έβλεπε ο ήλιος και θα ξεραινόταν. Ακόμα, έφτιαχναν χάχλες με τη ζύμη του τραχανά. Τις άφηναν στον ήλιο να ξεραθούν κι ήταν έτοιμες κι αυτές για να αποθηκευτούν.
……………………………………………………………………………..
@ Η σοδιά είχε μπει για να περάσει η οικογένεια τη δύσκολη περίοδο του χειμώνα. Ειδικά όταν ήταν «μαξουλοχρονιά» κι έπρεπε να δουλεύουν στα χωράφια μέχρι αργά, μέσα στο κρύο κι στη βροχή, μια ζεστή σούπα με τραχανό ήταν μπάλσαμο στο κορμί. Εύκολο τονωτικό και θρεπτικό βραδινό.

# Συνοπτικό απόσπασμα από το βιβλίο του πρώην Διευθυντή Δευτεροβάθμιας Εκπ/σης Λέσβου Μιχάλη Κασπιωτά «Μανταμάδος – ο  τόπος, οι άνθρωποι, οι ρίζες», που κυκλοφόρησε πρόσφατα.