Βιωματική δράση για την καλλιέργεια της ενσυναίσθησης στο 10o Γυμνάσιο Βόλου
Με αφορμή την 21η Μαρτίου, παγκόσμια ημέρα για το σύνδρομο Down, υλοποιήθηκαν τις τελευταίες δυο εβδομάδες στο 10ο Γυμνάσιο Βόλου μια σειρά από δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης γύρω από θέματα αναπηρίας. Με τον τίτλο «Μπαίνω στα παπούτσια του άλλου», διαδραματίστηκε ένας μακρύς κύκλος συνεχούς ενημέρωσης των μαθητών με ομιλίες, δράσεις και προβολές βίντεο, με τελικό σκοπό την καλλιέργεια της ενσυναίσθησης των μαθητών και την εξάλειψη του κοινωνικού στίγματος και του φαινομένου bullying.
Όλο αυτό το διάστημα παρουσιάζονταν ποικιλοτρόπως διάφορες μορφές αναπηρίας και σύνδρομα, μέσω ντοκιμαντέρ και συνεντεύξεων ατόμων που αντιμετωπίζουν κάποια μορφή αυτών, καθώς και ανθρώπων του στενού οικογενειακού και φιλικού τους περιβάλλοντος, προκειμένου οι μαθητές/τριες να γνωρίσουν καλύτερα τα συγκεκριμένα θέματα και να ευαισθητοποιηθούν γύρω από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα άτομα στην καθημερινότητά τους, τόσο λόγω της εκάστοτε αναπηρίας τους όσο και λόγω της έλλειψης υποδομών, αλλά και κατανόησης και σεβασμού από την πλειοψηφία του κοινωνικού συνόλου.
Οι μαθητές/τριες παρακολουθούσαν με πολύ έντονο ενδιαφέρον και συμμετείχαν με συγκίνηση στις συζητήσεις που ακολουθούσαν κάθε φορά, καθώς αρκετές από τις πληροφορίες που παρουσιάζονταν, τις λάμβαναν και τις επεξεργάζονταν για πρώτη φορά. Πέραν των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών και παραμέτρων διαφόρων μορφών αναπηρίας, έγινε αντιληπτό ότι υπάρχουν και οι «επίκτητες» αναπηρίες, αυτές δηλαδή που προκαλούνται κατά τη διάρκεια της ζωής ενός ατόμου λόγω κάποιου σοβαρού συμβάντος ή ατυχήματος, μέσω της ιστορίας ενός νεαρού μοτοσικλετιστή, που έμεινε παράλυτος μετά από αυτοκινητιστικό ατύχημα.
Έμφαση δόθηκε, επίσης, μέσω βίντεος σε περιπτώσεις μαθητών, που εμφανίζουν σημαντικές δυσκολίες μάθησης εξαιτίας νοητικών, γνωστικών, αναπτυξιακών προβλημάτων και νευροψυχικών διαταραχών, οι οποίες, επηρεάζουν τη διαδικασία της σχολικής τους προσαρμογής και μάθησης, όπως είναι οι τυφλοί, οι κωφοί, τα άτομα με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, το σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής και οι διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές (φάσμα αυτισμού) και οι οποίοι δέχονται πολύ έντονο εκφοβισμό και σχολικό αποκλεισμό λόγω της κατάστασής τους.
Ιδιαίτερη συγκίνηση προκάλεσαν η παρουσίαση συγκεκριμένων animated videos που ανέδειξαν το θέμα του κοινωνικού αποκλεισμού και της «ξενοφοβίας» που προκύπτει κυρίως από την άγνοια, καθώς και το αισιόδοξο μήνυμα συνεντεύξεων ατόμων που φέρουν κάποια από τις προαναφερθείσες περιπτώσεις, όπως αυτή του κ. Γιάννη Στρατηγόπουλου, χάλκινου παραολυμπιονίκη στο άθλημα της ιστιοπλοΐας με σύνδρομο Down, ο οποίος ανέδειξε με τον πιο εντυπωσιακό τρόπο, με το χάλκινό του μετάλλιο, ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν χαρίσματα και ικανότητες, δεξιότητες και χάρες, αρκεί να δοθούν οι κατάλληλες ευκαιρίες και δυνατότητες έκφρασής τους.
Ο κύκλος των παραπάνω μαθημάτων με κεντρικό θέμα την «Συμπερίληψη» και τον «Σεβασμό στη διαφορετικότητα του άλλου» έκλεισε με έναν άκρως ενδιαφέροντα και επιμορφωτικό βιωματικό τρόπο, καθώς μαθητές/τριες της Β΄ τάξης του Γυμνασίου κλήθηκαν να «βιώσουν» μία συγκεκριμένη κάθε φορά μορφή αναπηρίας και μετά να αναφέρουν το πώς αισθάνθηκαν και τι συγκεκριμένες δυσκολίες αντιμετώπισαν. Χωρισμένοι σε ομάδες, προσπάθησαν να «μπουν στα παπούτσια» ενός ατόμου με προβλήματα όρασης, ενός άλλου με προβλήματα ακοής και ενός ατόμου που φέρει χαρακτηριστικά γνωρίσματα ατόμου που βρίσκεται στο φάσμα του αυτισμού.
Η υπεύθυνη καθηγήτρια, κ. Πόπη Ευγενία-Χριστίνα, υπό τις συμβουλές και την καθοδήγηση της καθηγήτριας Ειδικής Αγωγής του 10ου Γυμνασίου Βόλου, κυρίας Γιάτσιου Αλεξάνδρας, προσπάθησε το όλο εγχείρημα να γίνει όσο το δυνατόν πιο ρεαλιστικό και μέσα σε πλαίσια συνειδητοποίησης και σεβασμού, προκειμένου να γίνει συνειδητό στα παιδιά πώς είναι να «συμβιώνεις» με μια μορφή αναπηρίας και να προσπαθείς να αντεπεξέλθεις στην καθημερινότητά σου με αυτήν. Ταυτόχρονα έγινε αντιληπτό πόσο υπεύθυνο και σημαντικό ρόλο παίζουν τα άτομα του περιβάλλοντος ενός ατόμου με αναπηρία, καθώς καλούνται να συνυπάρχουν και να αλληλεπιδρούν με τα άτομα αυτά προσαρμοζόμενοι σε συγκεκριμένες συνθήκες και με τρόπο όχι μόνο συνειδητό και υπεύθυνο, αλλά και προληπτικό, προκειμένου να προλαμβάνουν ατυχίες.
Μετά τη συγκεκριμένη δράση και συνοψίζοντας τις παραμέτρους του όλου προγράμματος, οι μαθητές ομολόγησαν συγκινημένοι και περισσότερο συνειδητοποιημένοι απέναντι στο ευρύ φάσμα της αναπηρίας και των δυσκολιών που συνοδεύουν την οποιαδήποτε μορφή της, «εκπληρώνοντας» με αυτό τον τρόπο τον τελικό στόχο του προγράμματος, της καλλιέργειας της ενσυναίσθησης.