Στο Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας

Την Παρασκευή 21 Μαρτίου 2025 οι μαθητές και μαθήτριες της Γ΄ τάξης του 10ου Γυμνασίου Βόλου επισκέφτηκαν το Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας στο πλαίσιο διδακτικής επίσκεψης στο μάθημα της Ιστορίας.

Το Διαχρονικό Μουσείο βρίσκεται στο λόφο Μεζούρλο, στις νότιες παρυφές της πόλης της Λάρισας, στην περιοχή Νεάπολη. Η κατασκευή του κτηρίου ολοκληρώθηκε το 2006 και η έκθεση το 2015 στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα ΕΠΑΝ ΙΙ 2007-2013».

Ο εκθεσιακός χώρος εκτείνεται σε 1500 τμ. και αναπτύσσεται σε έντεκα ενότητες με αντιπροσωπευτικά ευρήματα του θεσσαλικού πολιτισμού από την Παλαιολιθική Εποχή έως τον 19ο αιώνα. Οι ενότητες παρατάσσονται με χρονολογική σειρά αλλά η κάθε μία περιέχει διαφορετική προσέγγιση μέσα από τις έννοιες: Κράτος, θεσμοί και εξουσίες. Ο διαχρονικός χαρακτήρας του μουσείου βασίζεται στην ομοειδή παρουσίαση των επί μέρους περιόδων, ώστε να είναι εύκολα διακριτές οι κοινές γραμμές που τις διαπερνούν και να επιτυγχάνεται με τον τρόπο αυτό η επανασύνδεση των επισκεπτών με το παρελθόν.

Τα εκθέματα προέρχονται από ανασκαφές που διενεργήθηκαν κατά τη διάρκεια του 20ου αι. μέχρι σήμερα στους νομούς Λάρισας, Τρικάλων και Καρδίτσας, από παραδόσεις και δωρεές αντικειμένων καθώς και από επαναπατρισμό αρχαιοτήτων. Συνολικά στην έκθεση θα εκτεθούν περί τα 2000 αντικείμενα.

Ως αποστολή του Μουσείου προσδιορίζεται η επαναδιαπραγμάτευση της σχέσης των κατοίκων με το παρελθόν και τα κατάλοιπά του και η ευαισθητοποίησή τους για την προστασία τους, μέσα από τη θεμελίωση μιας δυναμικής σχέσης με τις έννοιες αρχαιολογία, κληρονομιά, υλικός πολιτισμός και πολιτισμική διαχείριση. Η σχέση αυτή θα βασίζεται στις μόνιμες υποδομές του Μουσείου και θα ενισχύεται περαιτέρω από τις περιοδικές δράσεις του.

Η βασική αφήγηση της έκθεσης είναι ο θεσσαλικός χώρος διαχρονικά, η θεσμική οργάνωση των κοινωνιών και η πορεία που προηγήθηκε προς την οργάνωση αυτή. Η προσέγγιση αυτής της διαδρομής στον χρόνο και τον χώρο γίνεται μέσα από το τρίπτυχο: κράτος, θεσμοί, εξουσίες. Σε ορισμένες ενότητες αναδεικνύονται χαρακτηριστικά για την εποχή θέματα ως διακριτές υποενότητες. Οι επιλογές αυτές καθορίστηκαν από το ίδιο το αρχαιολογικό υλικό.

Η Εισαγωγή στην Μόνιμη Έκθεση έχει σαν στόχο να παρουσιάσει συνοπτικά στον επισκέπτη τις ενότητες του Διαχρονικού Μουσείου Λάρισας. Κάθε ενότητα αντιπροσωπεύεται από ένα χαρακτηριστικό αντικείμενο, κάνοντας προφανή τη διαχρονική παρουσία και την συνέχεια της πόλης και της ευρύτερης περιοχής ιστορικά και πολιτισμικά. Επιπλέον, ένας τοίχος-παζλ κάνει ελκυστική την πρώτη επαφή με το Μουσείο για τους μικρούς μας φίλους.

Η εμφάνιση του χριστιανισμού στη Θεσσαλία συνοδεύεται από την εγκατάλειψη των αρχαίων ιερών όπως επιβεβαιώνει το επαναλαξευμένο επίκρανο παραστάδας από τη βασιλική της οδού Κύπρου στη Λάρισα. Αρχιτεκτονικά μέλη παλαιοχριστιανικών ναών, τοιχογραφίες, επιγραφές, αντικείμενα λειτουργικού εξοπλισμού παρουσιάζουν τη θρησκευτική τέχνη της εποχής, ενώ χαρακτηριστικά είναι τα ευρήματα από τη βασιλική του Αγίου Αχιλλίου, που ενισχύουν την ταύτιση του ναού με τον ομώνυμο άγιο, προστάτη και μητροπολίτη της πόλης.

Τα ψηφιδωτά δάπεδα που εκτίθενται προέρχονται από πολυτελείς ιδιωτικές οικίες και λουτρικά κτίσματα της Λάρισας, με παραστάσεις εθνικού περιεχομένου και κυρίαρχο θέμα το Διόνυσο. Επιπλέον, παρουσιάζονται αντικείμενα από την καθημερινή ζωή και την οικονομία της περιόδου, κυρίως οικιακά σκεύη, νομίσματα, εμπορικοί αμφορείς και στοιχεία για τα κάστρα και την άμυνα.

Συνοδοί εκπαιδευτικοί: Λία Ντάφου, Νικολέτα Μαλιαγκάνη, Βίλυ Αλεξίου.