ΣΧΕΔΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Μετά την ολοκλήρωση του επιμορφωτικού προγράμματος Erasmus "Sustainable Education as a Step for a Better World", νιώθουμε βαθιά έμπνευση και εφοδιασμένοι με νέες γνώσεις και εργαλεία για να συμβάλουμε στην προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης μέσω της εκπαίδευσης. Η εμπειρία αυτή, η οποία μας έφερε σε επαφή με εκπαιδευτικούς από όλη την Ευρώπη, μας έδωσε την ευκαιρία να ανταλλάξουμε ιδέες, να μάθουμε βέλτιστες πρακτικές και να αναπτύξουμε καινοτόμες προσεγγίσεις για την ενσωμάτωση της περιβαλλοντικής συνείδησης στην καθημερινή διδασκαλία.

Ως απτό αποτέλεσμα αυτής της εκπαίδευσης, δημιουργήσαμε μια σειρά από λεπτομερή σχέδια μαθήματος, τα οποία επικεντρώνονται στο περιβάλλον και τη βιωσιμότητα. Τα σχέδια αυτά έχουν σχεδιαστεί για να είναι ευέλικτα και προσαρμόσιμα σε διάφορες ηλικιακές ομάδες και εκπαιδευτικά πλαίσια, από την πρωτοβάθμια έως τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Στόχος μας είναι να προσφέρουμε στους μαθητές όχι μόνο γνώσεις, αλλά και δεξιότητες κριτικής σκέψης, επίλυσης προβλημάτων και ενεργού συμμετοχής σε περιβαλλοντικά ζητήματα.

Σχέδιο Μαθήματος: "Πρασινίζουμε την αυλή μας!"

Τάξη/Ηλικία: Δ΄

Διάρκεια: 3-4 διδακτικές ώρες

 

Στόχοι Μαθήματος:

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος, οι μαθητές θα είναι σε θέση να:

Αναγνωρίζουν την αξία του πρασίνου και της σκίασης σε εξωτερικούς χώρους.

Κατανοούν βασικές αρχές βιώσιμου σχεδιασμού (επιλογή κατάλληλων φυτών, εξοικονόμηση νερού).

Συνεργάζονται σε ομάδες για την ανάπτυξη δημιουργικών λύσεων.

Εφαρμόζουν γνώσεις από διάφορα μαθήματα (τέχνη, φυσική, περιβαλλοντική εκπαίδευση) στον σχεδιασμό.

Παρουσιάζουν τις ιδέες τους με σαφήνεια και πειθώ.

 

 

Υλικά:

Χαρτί μεγάλου μεγέθους (χαρτόνια, ρολό χαρτιού)

Μολύβια, γόμες, χάρακες

Χρωματιστά μολύβια, μαρκαδόροι, κηρομπογιές

Ψαλίδια, κόλλες (αν χρειαστεί για κολάζ)

Φωτογραφίες/Εικόνες από όμορφες αυλές, πράσινες περιοχές, διαφορετικά είδη φυτών (δέντρα, θάμνοι, αναρριχώμενα)

Βιβλία ή πρόσβαση στο διαδίκτυο για έρευνα

Μετροταινία (για τη φάση της παρατήρησης)

 

 

Φάση 1: Εισαγωγή & Κατανόηση του Προβλήματος (45 λεπτά)

Συζήτηση – Η Αυλή μας Σήμερα:

Ξεκινάμε  ρωτώντας τους μαθητές: "Πώς νιώθετε όταν παίζετε κοντά στις μπασκέτες στην αυλή μας; Τι σας αρέσει και τι όχι;"

Εστιάζουν  στην έλλειψη σκίασης, τη ζέστη το καλοκαίρι, την απουσία πρασίνου.

Ερώτηση Προβληματισμού: "Τι θα χρειαζόμασταν για να γίνει αυτό το σημείο πιο ευχάριστο, πιο δροσερό και πιο όμορφο;" (Αναδεικνύουμε  τις λέξεις-κλειδιά: σκιά, δροσιά, ομορφιά).

Γιατί Χρειαζόμαστε το Πράσινο;Σύντομη συζήτηση για τα οφέλη των δέντρων και των φυτών:

Σκιά και Δροσιά: Πώς μας προστατεύουν από τον ήλιο.

Οξυγόνο: Η παραγωγή του.

Ομορφιά: Πώς αλλάζουν την αισθητική ενός χώρου.

Βιοποικιλότητα: Πώς προσελκύουν πουλιά και έντομα (σε απλό επίπεδο).

Ψυχολογικά Οφέλη: Πώς μας κάνουν να νιώθουμε καλύτερα.

Επίσκεψη στο Σημείο (Παρατήρηση):

Βγαίνουμε  όλοι μαζί στην αυλή, στο σημείο δίπλα στις μπασκέτες.

Δραστηριότητα: Ζητάμε  από τους μαθητές να παρατηρήσουν προσεκτικά:

Το μέγεθος του χώρου.

Πού πέφτει ο ήλιος τις διάφορες ώρες της ημέρας (εξηγούμε  ότι θα χρειάζονται σκιά κυρίως το μεσημέρι).

Υπάρχουν σωλήνες, ή άλλα εμπόδια;

Πού θα μπορούσαν να τοποθετηθούν  δέντρα;

Πού θα μπορούσαν να τοποθετηθούν  ζαρντινιέρες;

 

 

Φάση 2: Έρευνα & Έμπνευση (45 λεπτά)

Ιδέες από τον Κόσμο:

Δείχνουμε στους μαθητές φωτογραφίες από όμορφες, πράσινες αυλές, πάρκα, ή ακόμα και κήπους ταράτσας. Συζητάμε  τι τους αρέσει σε αυτές τις εικόνες.

Ερώτηση: "Ποιες ιδέες θα μπορούσαμε να 'δανειστούμε' για την αυλή μας;"

Επιλογή Φυτών (Σύντομη Έρευνα):

Εξηγούμε  ότι δεν είναι όλα τα φυτά κατάλληλα για παντού.

Δίνουμε μερικές επιλογές δέντρων και θάμνων που είναι κατάλληλα για το κλίμα της Ελλάδας, ανθεκτικά και προσφέρουν σκιά .

Μπορούμε  να ψάξουμε για λουλούδια.

Συζητάμε  για την ανάγκη για λίγο νερό (ξηροφυτικά) και την αντοχή τους.

Οι μαθητές μπορούν να ψάξουν εικόνες και πληροφορίες για αυτά τα φυτά.

Τι Άλλο; Πέρα από τα Φυτά:Εκτός από δέντρα, τι άλλο θα μπορούσε να κάνει τον χώρο πιο λειτουργικό και όμορφο;

Εκτός από τα δέντρα, μπορούν να τοποθετηθούν μεγάλες ζαρντινιέρες όπου θα μπορούσαν να μπουν λουλούδια..

 

 

 

Φάση 3: Σχεδιασμός & Παρουσίαση (90-120 λεπτά)

Δημιουργία Ομάδων:

Χωρίζουμε τους μαθητές σε μικρές ομάδες (3-4 άτομα).

Κάθε ομάδα θα είναι υπεύθυνη για τον δικό της σχεδιασμό.

Οδηγίες Σχεδιασμού:

Δίνουμε  σε κάθε ομάδα ένα μεγάλο χαρτί (π.χ., χαρτόνι) και υλικά ζωγραφικής.

Τους ζητάμε  να σχεδιάσουν την περιοχή δίπλα στις μπασκέτες, όπως την οραματίζονται.

Πρέπει να περιλαμβάνει:

Σκιά: Πού θα φυτέψουν δέντρα;

Δροσιά: Πώς θα επιτύχουν τη δροσιά; (έμφαση στα φυτά).

Ομορφιά: Πώς θα κάνουν τον χώρο πιο ελκυστικό; (Ζαρντινιέρες με φυτά, χρώματα,).

Τους προτρέπουμε  να γράψουν τίτλους και λεζάντες στα σχέδιά τους, εξηγώντας τις επιλογές τους.

Παρουσίαση των Σχεδίων

Κάθε ομάδα παρουσιάζει το σχέδιό της στην υπόλοιπη τάξη.

Σε κάθε παρουσίαση, οι μαθητές θα πρέπει να εξηγήσουν:

Τι σχεδίασαν.

Γιατί επέλεξαν αυτά τα φυτά/στοιχεία.

Πώς το σχέδιό τους θα προσφέρει σκιά, δροσιά και ομορφιά.

Σχόλια & Ανατροφοδότηση: Μετά από κάθε παρουσίαση, ανοίγουμε μια σύντομη συζήτηση. Οι μαθητές μπορούν να κάνουν ερωτήσεις και να δώσουν εποικοδομητικά σχόλια.

 

 

Φάση 4: Συμπέρασμα & Επόμενα Βήματα (15 λεπτά)

Συζήτηση – Καλύτερες Ιδέες:

Συγκεντρώνουμε  τις καλύτερες ιδέες από όλα τα σχέδια.

Μπορούμε να ψηφίσουμε  για το αγαπημένο σχέδιο ή να δημιουργήσουμε  ένα "συνδυαστικό" σχέδιο που θα ενσωματώνει τις καλύτερες προτάσεις από όλες τις ομάδες.

Πώς Προχωράμε;

Συζητάμε  πώς θα μπορούσαν αυτές οι ιδέες να υλοποιηθούν στην πραγματικότητα (π.χ., παρουσίαση στη διεύθυνση, αναζήτηση χορηγιών, συνεργασία με τον δήμο, ημέρα φύτευσης).

Τονίζουμε ότι η υλοποίηση απαιτεί προσπάθεια, αλλά η αρχή είναι η ιδέα και ο σχεδιασμός.

Αναστοχασμός:

"Τι μάθαμε σήμερα για το πώς μπορούμε να κάνουμε έναν χώρο πιο φιλικό προς το περιβάλλον και τους ανθρώπους;"

"Πώς νιώθετε τώρα που έχουμε τόσες όμορφες ιδέες για την αυλή μας;"

 

 

Επιπλέον  Δραστηριοτητες

"Υιοθεσία" Φυτού: Κάθε μαθητής μπορεί να "υιοθετήσει" ένα φανταστικό φυτό για την αυλή και να ερευνήσει τις ανάγκες του (νερό, ήλιος, χώμα).

Επιστολή: Γράφουμε  μια επιστολή στον Δήμο, παρουσιάζοντας τις ιδέες τους και ζητώντας υποστήριξη.

Αυτό το Σχέδιο Μαθήματος  δίνει στους μαθητές την ευκαιρία να γίνουν ενεργοί πολίτες, να εφαρμόσουν γνώσεις και να δουν τη δύναμη των ιδεών τους να μεταμορφώνουν τον χώρο γύρω τους! Καλή επιτυχία!